Dankzij ooggetuigenverslagen, kun je je gemakkelijk een beeld vormen van de Kruistochtprediking, de reis en de belegering van Damiate. Heel anders is dat met de terugreis en de thuiskomst. In dat geval moet je het hebben van sporadische berichten en dubieuze overleveringen.
De crypte van de Hervormde kerk van Rinsumageest is uniek voor het noorden van Nederland. Wat dit kleine keldertje onder het koor extra bijzonder maakt, zijn de twee zuiltjes midden in de ruimte. De vroeg 13e eeuwse zuilen zijn gemaakt van een rood-bruine, geaderde soort steen en hebben sierlijke, corintisch aandoende kapitelen. Je hoeft geen bouwhistoricus te zijn om te kunnen zien dat de zuiltjes sterk afwijken van de verder uit tufsteen en baksteen opgetrokken kerk. Het is dan ook begrijpelijk dat in de loop van de eeuwen het verhaal de ronde is gaan doen dat deze twee zuiltjes uit Palestina zouden zijn meegebracht door iemand die op Kruistocht was geweest en op de nabijgelegen Tjaardastate woonde. Onderzoek heeft aangetoond dat de gebruikte steen zogenaamd kalksinter is; ketelsteen uit een voormalige Romeinse waterleiding die liep vanaf de Eiffel tot aan Keulen.
Zo'n doorgeprikte mythe kun je teleurstellend ervaren; weer heb je geen spoor van terugkerende Kruisvaarders gevonden. Maar je kunt er ook anders naar kijken: Blijkbaar is er ooit iemand uit Rinsumageest op Kruistocht gegaan, maar zijn de feiten door iedereen vergeten. Enkel een vage herinnering leeft nog voort en die klampt zich nu vast aan alles dat vreemd of mysterieus is.
(De crypte van de Hervormde kerk te Rinsumageest)
(De crypte van de Hervormde kerk te Rinsumageest) 
Geen opmerkingen:
Een reactie posten